Niezadługo zdamy sobie sprawę, że już nie to jest
najważniejsze: umierać za idee, style, tezy, hasła, wiary; i nie to także:
utwierdzać się w nich i zamykać; ale co innego, ale to: wycofać się o krok
i zdobyć dystans do wszystkiego, co nieustannie wydarza się z nami.
W. Gombrowicz
Chodzi mi po głowie temat niełatwy - ofiara za ideę. Czy
można (mówiąc językiem Gombrowicza) zdobyć dystans do wszystkiego...? Może
dystans do samego gombrowiczowania?
Do czytania pewnych dzieł jak do słuchania jazzu trzeba
dorosnąć i dojrzeć. Po latach czytam teksty Gombrowicza i twierdzę, że wielkim
pisarzem był....!
Wyłamał się jako jeden z pierwszych, by zauważyć, że forma
nas obezwładnia i niszczy. A forma to znowu idea. Kolejna, która wymaga, byśmy
się podporządkowali bez akceptacji i zrozumienia czemuś, co jest
quasi-szlachetnością.
Gombrowiczowanie jest szlachetne. Jednak wymaga szczególnej
dojrzałości i wnikliwego oglądu rzeczywistości na poziomie aksjologii samego
Autora (Patrz Gombrowicza).
To swoista satyra na nasze wartości i to, co często nazywamy
wartościami, choć są tylko transparentem, który niektórzy noszą przed sobą, by
być zauważonym i docenionym. A to przecież tylko ułuda i obłuda.
I znowu literatura przychodzi mi z pomocą wrażania tego, co
między słowami - słowa Georges'a Brassens'a:
Niejeden święty mąż, męczeństwo głosząc dzielnie,
sam długo zwleka nim na szafot wdrapie się,
bo dobrze wie, że tam jest raczej nieprzyjemnie,
z daleka lepiej patrzeć w świątobliwy cel.
Dlatego zanim się dopełni ta ofiara
nierzadko egzekucji dokonuje czas -
widocznie święty mąż powtarza też nie raz:
Ponieśmy za idee śmierć, ale nie zaraz,
śmierć tak ale nie zaraz.
sam długo zwleka nim na szafot wdrapie się,
bo dobrze wie, że tam jest raczej nieprzyjemnie,
z daleka lepiej patrzeć w świątobliwy cel.
Dlatego zanim się dopełni ta ofiara
nierzadko egzekucji dokonuje czas -
widocznie święty mąż powtarza też nie raz:
Ponieśmy za idee śmierć, ale nie zaraz,
śmierć tak ale nie zaraz.
Chapeau bas! Panie Gombrowicz!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz